Adıgey Parlamentosu’nda Milletvekili Sayısı Azaltılıyor


Seçim çevresi sayısı 2 adet azaltılıyor. İki seçim çevresi, belediye teşkilatı bulunan “Maykop Kentsel Alanı” ile “Maykop ilçesinden” çıkarılacak. 

Adıge Cumhuriyeti Merkez Seçim Komisyonu’nda parlamentoda ve seçim çevrelerinden (кой) seçilecek milletvekili sayısında azaltma yapılması konusu ele alındı.

AC Devlet Meclisi – Khase önümüzdeki 2016 yılında 50 üyeli olacak, şimdilerde üye sayısı 54 . Tek üye (milletvekili; deputat) çıkaracak seçim çevrelerinde (кой) partiler de her seçim çevresi için bir aday olmak üzere toplam 25 aday gösterebilecekler. Yasa koyucunun (parlamento) belirleyeceği esasa göre tek üye seçecek seçim çevreleri kısa bir süre içinde belirlenecek.

- Tek üye seçilecek seçim çevreleri uygulaması 10 yıl sürecek biçimde planlanıp belirlenecek, bunu dikkate aldığımızda tek milletvekili ve birden çok sayıda milletvekili çıkaran seçim çevrelerinin planlamaları AC Devlet Meclisi Merkez Seçim Komisyonu tarafından yapılacak. Daha sonra, en geç 1 Aralık tarihinden önce olmak üzere, önümüzdeki yıl, Merkez Seçim Komisyonu tarafından seçim tarihi belirlenecek ve seçimlere gidilecek, - dedi AC Merkez Seçim Komisyonu sekreteri Haṡeṡe Fatime.
Seçim çevresi sayısı 2 adet azaltılıyor. İki seçim çevresi, belediye teşkilatı bulunan “Maykop Kentsel Alanı” ile “Maykop ilçesinden” çıkarılacak. Böylece Adıgey’de tek üye seçecek seçim çevresi sayısı 25 olacak.

Rusya yarışmalarına katılacak olanlara ilişkin çalışmalar konusu da AC Merkez Seçim Komisyonuna getirildi ve görüşüldü. Aynı şekilde “1995 – 2015 yılları boyunca yapılan Adıgey Cumhuriyeti Seçimleri” adlı kitabın da tanıtımı yapıldı.

Eŝıne Susan, Adıge mak, 27 Kasım 2015

Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız


Ek bilgi: Şu an için Adıgey’de 9 idari birim içine dağıtılmış halde toplam 27 seçim çevresi bulunuyor. İdarî birimler, 7 ilçe (Tahtamukay, Tevçoj, Krasnogvardeysk, Şevgen, Koşhabl, Giaginsk ve Maykop ilçeleri) ve iki kent yönetiminden (Maykop ve Adıgekal kentleri) oluşuyor. Bu 9 idari birimin her birinde üçer seçim çevresi bulunuyor ve üçer üye, toplamda da 27 üye (milletvekili) seçiliyor, parlamentonun bir kanadı böyle oluşuyor.

27 üye de her idari birime en az bir üye bırakılarak, kalanı seçmen sayısı oranına (nüfusa) göre dağıtılarak seçiliyor ve parlamentonun diğer kanadı oluşuyor. İlk (üst) kanatta Adıge üyeler, alt kanatta da Rus üyeler ağırlıklı olarak yer alıyorlar. Her iki kanat, birlikte 54 üyeli Adıge Parlamentosu’nu oluşturuyor. Çoğunluktaki Rusça konuşan nüfus (% 64) ile azınlıktaki Adıgece konuşan nüfus (% 25) arasında -aritmetik değil- temsilî bir denge durumu (paritet) yaratılmış oluyor.
Yeni durumda, üst kanat için seçim çevresi sayısı 27’de 25’e düşürülmüş olacak, her seçim çevresinden (кой) bir üye, toplamda 25 üye seçilecek.
Buna neden gerek görüldü? Bilemiyoruz.

Alt kanat için, Maykop kenti gibi çok nüfuslu idari birimlerde bulunan seçim çevrelerinden bir değil, birden çok üye (milletvekili, deputat) seçilecek, bu nedenle o gibi yerler için yeni bir düzenleme yapılması gerekiyor.

Kuban ve Laba ırmakları solunda sıralanmış olan idarî birimler (Tahtamukay, Tevçoj, Adıgekal, Krasnogvardeysk, Şevgen ve Koşhabl ilçeleri) daha az nüfuslu; Adıgeler asıl bu yerlerde yaşıyor.

Giaginsk ve Maykop ilçeleri ile çok nüfuslu başkent Maykop Rus nüfus yoğunluklu yerler, 2010 yılı rakamlarına göre: Giaginsk ilçesi, % 86,77 (27,458) Rus, % 2,81 (889) Adıge; Maykop ilçesi, % 81,44 (46,739) Rus, % 1,8 (1,031) Adıge; Maykop kenti, % 71,9 (96,119) Rus, % 18,19 (24,526) Adıge.
Diğer oran ve sayılar da şöyle: Tahtamukay ilçesi, % 64,14 (38,257) Rus, % 33,21 (22,247) Adıge; Tevçoj ilçesi, % 28,06 (5,626) Rus, % 65,82 (13,195) Adıge; Adıgekal kenti, % 17,60 (2,120) Rus, % 79,04 (9,521) Adıge; Krasnogvardeysk ilçesi, % 64,14 (19,683) Rus, % 16,14 (4,953) Adıge; Şevgen ilçesi, % 32,77 (5,532) Rus, % 62,88 (10,613) Adıge; Koşhabl ilçesi, % 40,12 (12,147) Rus, % 51,90 (15,711) Adıge. - hcy