Bütün dünyadan Çerkes aktivistler, Litvanya’ya, Rus İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen Çerkes Soykırımını tanıması için,11.03.2015 tarihinde yeni bir müracaatta bulundular.
ÇERKES SOYKIRIMI’NI TANIMASI İÇİN LİTVANYA’YA YENİ BAŞVURU
Bütün dünyadan Çerkes aktivistler, Litvanya’ya, Rus İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen Çerkes Soykırımını tanıması için,11.03.2015 tarihinde yeni bir müracaatta bulundular. Başvuru, Litvanya Cumhuriyeti Başkanı Dalia Grybauskaite, Litvanya Parlamentosu (Seimas) Sözcüsü Loreta Grauziniene ve Litvanya Başbakanı Algirdas Butkevicius’a gönderildi.
Litvanya’ya yapılan başvuru Ukrayna http://www.cherkessia.net/bakisacimiz.php?id=3371 ve Polonya (http://www.cherkessia.net/bakisacimiz.php?id=3376) başvurularının ardından yapılmıştır. Kamuoyu tarafından da bilindiği üzere, Ukrayna başvurusu, sonuç alınmak üzere olan ilk başvurudur.
Ukrayna Parlamentosu Verkhovna Rada’da, 13.02.2015 tarih ve 2140 numara ile kaydedilmiş ve milletvekili Dmytro Volodimirovich tarafından sunulmuş bir kanun teklifi mevcuttur. Söz konusu kanun teklifi şu anda “İnsan Hakları,Ulusal Azınlıklar ve Uluslararası İlişkiler Komitesi”nde ele alınmaktadır. Bütün dünyadan, sayıları giderek artan Çerkes aktivistlerin tanıma için yeni başvurular yapmaları beklenmektedir.
Litvanya Cumhuriyeti Başkanı, Ekselansları Dalia GRYBAUSKAITĖ
Litvanya Parlamentosu “Seimas” Sözcüsü, Ekselansları Loreta GRAUŽINIENĖ
Litvanya Başbakanı, Ekselansları Algirdo BUTKEVIČIAUS
18 ve 19. yüzyıllarda, vatanımız Çerkesya topraklarını ele geçirmek amacıyla, Rusya İmparatorluğu tarafından, biz Çerkes Halkı’na karşı, Çerkes Halkı’nın çok büyük bir çoğunluğunun yok edildiği bir soykırım gerçekleşmiştir. Geride sağ kalanlar ise, topraklarından zorla çıkarılarak, toplu şekilde sürgün edilmiş, bu sürgün sırasında da,
Rusya İmparatorluğu’nun planladığı gibi yüz binlerce insan ölmüştür. Rus Makamları’na ve Rus Generallerine ait olan bir slogana göre :”Rusya İmparatorluğu’na, Çerkesler değil, Çerkeslere ait topraklar lazım” idi.
Sürgün olayları, 1864 yılından sonra da farklı bahaneler ve görünümler ile devam ettirilmiş, bir biçimde eski yurdunda kalmayı başarmış olan bir avuç Çerkes’in bile vatanlarını terk etmeleri için her türlü baskı uygulanmıştır. Buna ilişkin belgeler arşivlerdedir, ayrıca bizzat görgü tanıkları tarafından yayınlanmış belgeler de vardır.
Bugün, Çerkes Halkı’nın sadece onda biri, 700.000 civarında bir nüfus, tarihi Çerkesya’nın ufak bir parçası olarak nitelenebilecek olan parçalı topraklarında dağılmış ve bölünmüş bir şekilde yaşamaktadır. Çerkes Halkı, tek bir halk olmasına rağmen, Sovyet yönetimi ve onu izleyen Rusya Federasyonu yönetimi tarafından birbirinden kopuk, farklı siyasi birimlerde, sanki farklı halklarmış gibi farklı adlandırmalarla ve birbirlerinden izole edilmiş bir şekilde yaşamaya mahkum edilmiştir.
Günümüzde, Çerkes Soykırımı ve Sürgünü nedeniyle, Çerkes nüfusunun % 90’ı kendi toprakları dışında, dünyanın elliden fazla ülkesine dağılmış olarak yaşamak zorunda bırakılmıştır. Sürgünde yaşayan Çerkeslerin, bir temel insan hakkı olarak, “yerli bir halkın kendi vatanı ile ilişki kurma hakları” yok ölçüsünde kısıtlı tutulmaktadır. Rusya Federasyonu, sürgündeki Çerkeslerin, Çerkesya topraklarına dönmesini, acil insani nedenlerle olsa dahi, reddetmektedir. Suriye’de devam etmekte olan iç savaşta, iki ateş arasında kalan ve savaşın bütün acılarını hala yaşamakta olan Çerkesler’in, kendi topraklarına ölüm tehlikesi sebebiyle dönme talepleri, Rusya Federasyonu tarafından dikkate dahi alınmamıştır.
Ayrıca “Çerkes Sorunu”nu, tamamen demokratik, hukuki ve barışçıl yollarla dillendiren Çerkes aktivistler gözaltına alınmış, taciz edilmiş ve açık ya da kapalı şekillerde tehdit edilerek baskı altına alınmıştır. Söz konusu durum çeşitli formlarda hala devam etmektedir.
Rusya Federasyonu’nun birimleri olan Kaberdey-Balkar Cumhuriyeti Parlamentosu, 7 Şubat 1992 tarih ve (№977–XII-B) sayılı kararında ve Adıgey Cumhuriyeti Parlamentosu, 29 Nisan 1996 tarihli ve 64-1 numaralı kararında, Rus-Çerkes Savaşı sırasında Çerkeslere karşı bir soykırım yapıldığını kabul ederek kınamışlardır, ve Rusya Federasyonu’nun Çerkes Soykırımı’nı kabul etmesini talep etmişlerdir.
Gürcistan, 20 Mayıs 2011 tarihinde, Çerkes Halkı’nın talebi üzerine, Parlamentosu’nda aldığı bir karar ile Çerkes Soykırımı’nı tanıyan Birleşmiş Milletler üyesi ilk ülke olmuştur.
Gürcistan Parlamentosu tarafından alınmış olan bu karara göre, Rusya İmparatorluğu, 1763-1864 yılları arasında gerçekleşen savaş süresince Çerkeslere karşı etnik temizlik yapmış ve Çerkeslerin topraklarına başka etnik grupları (Rus nüfusu) devlet eliyle getirip yerleştirmiştir. Sivilleri cezalandırma amacı güden askeri faaliyetlere girişerek, bağımsız gözlemcilere göre, Çerkes nüfusunun önemli bir bölümünü tamamen yok etmiştir. Yapay olarak açlık yaratmış, sivil nüfusa yönelik bulaşıcı hastalıkları yaymıştır.
Gürcistan Parlamentosu, 18 Ekim 1907 tarihli IV no’lu Hague Sözleşmesi ve 1948 tarihli Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’ne göre, Çerkeslere karşı icra edilen fiillerin soykırım olduğunu açıklamıştır.
Dünyanın bir çok yerinde yaşayan Çerkes sivil haklar savunucuları ve aktivistler bir araya gelerek, 21.06.2014 tarihinde Çerkes Soykırımı’nın tanınması için Ukrayna Devleti’ne başvuruda bulunmuşlardır. Ukrayna Devleti bu başvuruya cevap vermiş ve Ukrayna Devlet Başkanı, Ekselansları, Sayın Petro Poroşenko, Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’na konuyu çalışmaları için talimat vermiştir. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, 07.07.2014 tarihli cevap dilekçesi ile, Sayın Poroşenko’nun verdiği bu talimatı ifade etmiş ve milletvekili Sayın Oleg Lyaşko’nun, Ukrayna Yüksek Rada'sına (Parlamentosu) ''Çerkes Halkına yapılan soykırımın görüşülmesi ve tanınması'' hakkında bir kanun teklifi sunduğu ve bu teklifin № 4203 sayısı ile kaydedildiğini açıklamıştır. Söz konusu kanun teklifinin amacının ise : “Rusya İmparatorluğunun 1763 – 1864 yılları arasında Kafkasya'daki sömürge politikaları sonucu Çerkes (Adıge) halkına yapılan soykırımın tanınması sorunu üzerine bilimsel ve tarihsel dayanaklarla birlikte siyasi ve hukuki işlemleri başlatmak” olduğu belirtilmiştir. Bahsedilen kanun teklifi daha sonra, Ukrayna Yüksek Radası yeni yasama döneminde,13.02.2015 tarihinde ve 2140 numara ile, milletvekili Sayın Dimitro Volodimiroviç tarafından yenilenmiştir. Kanun teklifi, şu anda İnsan Hakları, Ulusal Azınlıklar ve Uluslararası İlişkiler Komitesi’nde ilerleme kaydetmektedir.
Amerika Birleşik Devletleri’nin New Jersey eyaletinde Wayne, Prospect Park, Haledon ve adlı idari birimler, sırasıyla 21 Mayıs 2014, 19 Temmuz 2014 ve 17
Temmuz 2014 tarihlerinde Çerkes Soykırımı’nı, somut gerekçelere dayanarak tanımışlardır.
Çerkes Soykırımı’nın tanınması amacıyla, bir diğer başvuru,11.11.2014 tarihinde Polonya’ya, dünyanın birçok yerinden Çerkes sivil haklar savunucuları ve aktivistler tarafından yapılmıştır.
Çerkes Sorunu, Çerkes Soykırımı ve Sürgünü neticesinde ortaya çıkmış bir sorundur ve bu sorunu çözme yükümlülüğü altındaki ülke Rusya Federasyonu’dur. Çerkes Sorunu hakkında, 21.yüzyılda bile Rusya İmparatorluğu’na ait argümanlarla hareket eden Rusya Federasyonu’nun, aslında diğer bütün konularda da aynı şekilde hareket ettiği, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü içinde yer alan Kırım’ı işgal etmesiyle ve Ukrayna’nın doğusunda yaşayan Rusça konuşanlara yönelik baskılar bulunduğu gibi asılsız bahaneler öne sürerek aslında bütün bir Ukrayna’yı işgal etmeyi hedeflemesiyle ve hemen ardından özellikle Doğu Avrupa’ya ve bu arada Polonya’ya yönelttiği açık tehditlerle gün yüzüne çıkmış bulunmaktadır. Bir eski çağ alışkanlığı olan “fütuhat-toprak işgal ederek büyüme” düşüncesi, Rusya Federasyonu tarafından, üstelik bütün dünyayı da hayretler içerisinde bırakarak, modern çağa taşınmıştır.
Bu noktada, Litvanya Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını ilan eden ilk ülke olduğu için Çerkesler açısından önemli bir ülkedir. Çerkeslerin ve Litvanların kaderleri, onların özgürlük tutkularında kesişmektedir.
Litvanlar da Çerkeslere benzer şekilde sürgün edildiler, aralarındaki tek fark Çerkes Sürgünü’nün Rus İmparatorluğu döneminde gerçekleştirilmesi ve Litvan Sürgünü’nün Sovyet döneminde icra edilmesi idi.
“Çerkes Problemi”, ulusal ve uluslararası özelliklere sahip olduğu kadar, aynı zamanda bir “değerler” problemidir, bu yüzden “Çerkesya”yı “Baltık-Karadeniz-Hazar Denizi” alanı içerisinde görmekteyiz. Çerkesler, Borjomi Deklerasyonu’nda belirtilen Avrupa değerlerinden yanadırlar.
Belirtilen sebeplerden dolayı, Çerkes Soykırımının tanınması talebimizi Yüksek Makamlarınıza arz ederiz.
Saygılarımızla.
Başvuru sahipleri;
1. HAPİ CEVDET YILDIZ- BANDIRMA/TÜRKİYE.
2. MAHMUT Bİ- BURSA/TÜRKİYE.
3. KHUADE ADNAN – MAYKOP/ÇERKESYA.
4. ADEL BASHQAWI – AMMAN/ÜRDÜN.
5. IYAD YOUGHAR- AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ.
6. ALMİR ABREG- MAYKOP/ ÇERKESYA
7. Dr. KARDEN MURAT YILDIRIM - İSTANBUL/TÜRKİYE.
8. KUBE NURHAN FİDAN – İSTANBUL/TÜRKİYE.
9. ŞALAXHO RAGIP METE - SAKARYA/TÜRKİYE.
10. ANDZOR AHAHOV- NALÇİK/ÇERKESYA
11. HABRAÇÖ MURAT ÖZDEN -İSTANBUL/TÜRKİYE
12. HUŞT SEMİH AKGÜN – İSTANBUL/TÜRKİYE
13. Dr. ÖMER AYTEK KURMEL -İSTANBUL/TÜRKİYE.
14. ZOHER THAWCHO -İSRAİL/KFAR KAMA.
15. JADE WUMAR DENİZ – SAKARYA/TÜRKİYE.
16. HATKO VURAL BAYRAM - İSTANBUL/TÜRKİYE
17. ÇUŞHA WUMAR- İZMİR/TÜRKİYE.
18. YEŞI MUSTAFA SAADET- İSTANBUL/ TÜRKİYE.
19. BALKAR SELÇUK- VAN/TÜRKİYE
20. GINA HABOUKH -AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ.
21. THATL SACİT TUNÇ- İSTANBUL/TÜRKİYE.
22. HATX YALÇIN KARABULUT- İSTANBUL/TÜRKİYE
23. ŞOGEN FARUK ARSLANDOK -İSTANBUL/TÜRKİYE
24. ŞEWLOK ERDİNÇ ÜNSALAN – K.MARAŞ/TÜRKİYE.
25. THAĞUŞE EMRE AKCAN -SAKARYA/TÜRKİYE
26. KALEKUTE ENVER SAĞLAM - İSTANBUL/TÜRKİYE
27. MIQOD NAHİDE DEMİR AYBAT – KONYA/TÜRKİYE
28. ŞAŞ’E ASLAN – MAYKOP/ÇERKESYA
29. AWTLE MUSTAFA YÜKSEL-SAMSUN/TÜRKİYE
30. HAK’AŞE ERKAN BATIR - KAYSERİ/TÜRKİYE
31. MELGOŞ İLHAMİ DEMİR- TOKAT/ TÜRKİYE
32. Dr. YETKİN İNANÖZ- İSTANBUL/TÜRKİYE
33. KHUAKO FEHİM SARAÇ- İSTANBUL/TÜRKİYE
34. ÖMER PİHAVA- PARİS/ FRANSA
35. KUEKUE CANER - KAYSERİ/TÜRKİYE
36. Dr. MURAT DEMİRHAN- ANKARA/TÜRKİYE
37. SHEWCEN ÖMER ERKAN-MÜNİH/ALMANYA
38. YEKUAŞ YÜKSEL NİDA-MANİSA/TÜRKİYE
39. KUBE PERVİN MATSON- GÄVLE / İSVEÇ
40. BAĞ OĞUZ BAĞCI-MELBOURNE/AVUSTRALYA
41. ŞEWOŞF NEFİN GÜÇLÜ-AMSTERDAM/ HOLLANDA
42. PŞIĞUSE TEKNUR BAŞOK- İSTANBUL/TÜRKİYE
43. MAUSHE HÜSEYİN ULAMLI- YOZGAT/TÜRKİYE
44. MERZEY EROL- KAYSERİ/TÜRKİYE
45. UFUK ALİ BAYSAN- PARİS/FRANSA
46. ZEYNEP PİHAVA - PARİS/FRANSA
47. RUSLAN ĞUAŞO- SOÇİ /ÇERKESYA
48. SHEWCEN CEVAHİR ERKAN –MÜNİH/ALMANYA
49. WAFA HAKHO - KFAR KAMA/İSRAİL
50. MERVAT LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
51. YAHYA HAKHO - KFAR KAMA/İSRAİL.
52. ALI LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
53. ADAM LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
54. AMIR LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
55. HAROUN HAKHO - KFAR KAMA/İSRAİL.
56. SAFWAN HAKHO - KFAR KAMA/İSRAİL.
57. MOHAMMAD LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
58. ASEM SHAPSO - KFAR KAMA/İSRAİL.
59. LINA SHAPSO - KFAR KAMA/İSRAİL.
60. SANA’A LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
61. JUNAI SHAPSO - KFAR KAMA/İSRAİL.
62. YAKOUB LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
63. HALA LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
64. ADNAN LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
65. MERYAN LABAY - KFAR KAMA/İSRAİL.
66. NIBAL SHAPSO - KFAR KAMA/İSRAİL.
67. AYBAK ASHMOZ - KFAR KAMA/İSRAİL.
68. SARA ASHMOZ - KFAR KAMA/İSRAİL.
69. ISMAIL ASHMOZ - KFAR KAMA/İSRAİL.
70. SAMARA ASHMOZ - KFAR KAMA/İSRAİL.
71. FADIL ABZAKH - KFAR KAMA/İSRAİL.
72. AZIZ KHAWAJ - KFAR KAMA/İSRAİL.
73. MOHAMMAD SHOGUN - KFAR KAMA/İSRAİL.
74. LANA SHOGUN - KFAR KAMA/İSRAİL.
75. SUAD HARSHOUQ - KFAR KAMA/İSRAİL.
76. FUAD SHOSH’HA - KFAR KAMA/İSRAİL.
77. TAMBI SHOSH’HA - KFAR KAMA/İSRAİL.
78. NEFNA SHOGUN - KFAR KAMA/İSRAİL.
79. MERYAM SHOSH’HA - KFAR KAMA/İSRAİL.
80. JAMIL SHJASH - KFAR KAMA/İSRAİL.
81. SUHEYLA SHJASH - KFAR KAMA/İSRAİL.
82. ALI AMIN SHJASH - KFAR KAMA/İSRAİL.
83. SILVYA ESHLINE - KFAR KAMA/İSRAİL.
84. MERYAM NATKHO - KFAR KAMA/İSRAİL.
85. BELA SHJASH - KFAR KAMA/İSRAİL.
86. RANYA GHORKOJ - KFAR KAMA/İSRAİL.
87. NOURA NAPSO - KFAR KAMA/İSRAİL.
88. HAROUN GINDAR - KFAR KAMA/İSRAİL.
89. IMAD SHABSOUGH - AMMAN/ÜRDÜN
90. IHSAN KHOUN - ÇERKES DİASPORASI
91. LANA AQBI – OTAWA/KANADA
92. MEJD GHOTOQ - ÇERKES DİASPORASI
93. ZACK BARSIK - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ -
94. MAZIN LIBZO - AMMAN/ÜRDÜN
95. BELAL BEYRAM BASHKOUR - ÇERKES DİASPORASI
96. DR. IBRAHIM VAROQUA - ÇERKES DİASPORASI
97. DR. ROUHI SHHALTOUGH – AMMAN/ÜRDÜN
98. ISHAQ MOLA - AMMAN/ÜRDÜN
99. MOHAMMAD SHAHANKARI – AMMAN/ÜRDÜN
100. AMIN ANSOUQA - AMMAN/ÜRDÜN -
101. DR. LISA JARKASI - AVUSTRALYA
102. HASAN NABAS - AMMAN/ÜRDÜN
103. DANA WAJOKH AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
104. ESMAEL LABAY, KFAR KAMA/İSRAİL
105. OMAR SHABSOUGH - AMMAN/ÜRDÜN
106. AHMAD BASHQAWI – TORONTO/KANADA
107. MALIK LIBZO - AMMAN/ÜRDÜN
108. HAMID ABZAKH - AMMAN/ÜRDÜN
109. MADEEN SOBER - AMMAN/ÜRDÜN
110. NADER ABZAKH - AMMAN/ÜRDÜN
111. LOUSTEN ASHMOZ, KFAR-KAMA, ISRAİL
112. SAWSER HATUKAY, KFAR-KAMA, ISRAİL
113. NOOCH THAWCHO, KFAR-KAMA, ISRAİL.
114. ALI HADISH, KFAR KAMA/İSRAİL
115. NATI THAWCHO, KFAR-KAMA, ISRAEL.
116. MANAF STAS - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
117. BERIN ALTEN - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
118. HASSAN YOUGHAR - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
119. TAMARA STAS - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
120. DALAL SHAKER - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
121. BADRIA GHAZI - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
122. FADI MAKANAS - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
123. KEVIN KASHMAN - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
124. ASLAN TALOSTAN - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
125. NEJLA ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
126. MOHAMED SHERDO - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
127. DUNA SHERDO - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
128. DANIEL SHERDO - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
129. SIHAM ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
130. MOHAMED ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
131. MAJDOLIN ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
132. IMAN ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
133. NIDA ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
134. AYMAN ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
135. SAID ABAZA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
136. SAM SHERDO - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
137. NART SHAWA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
138. YANAL SHAWA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
139. SAMIR HATO - ÜRDÜN
140. SIMA CHABAN - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
141. DANIA CHABAN - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
142. MOTAZ QADAN, - NEW JERSEY, AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
143. OMAR TSAY – NEW JERSEY, AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
144. LINDA KUSHHA - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
145. ALİY TLİAP,ADİGEKAL/ÇERKESYA