Tuapse’de sonbaharları folklor gösterileri düzenlenmesi gelenek haline geldi. Değişik uluslara, örneğin Slav (Rus) eğlentisi “Rus Many Faces”, Adıge kültür festivali/ eğlentisi “Şapsığe’nin Güneş Huzmeleri” (Шапсыгъэ итыгъэнэбзыйхэр), Ermeni kültür eğlentisi “Altın Kayısı” gibi ilginç gösteriler zevkle izlenir.
Festival düzenleyenler, Tuapse ilçe yönetimi ve ulusal toplum örgütleri festivalin belleklerde yer etmesi için ellerinden geleni yapıyorlar. Yıl boyunca festival hazırlıkları yapıyor, yapıcı katkı yolları arıyorlar.
…Festivalin başlamasına daha hayli zaman varken meraklılar meydanda toplanmaya başlamışlardı, aileler toplu halde Adıge kültür festivaline geliyorlardı. Tuapse ilçesinin en ücra köylerinden, Soçi ve Adıgey’den gelenler Tuapse merkezinde bir araya geliyorlardı. İçlerinde çok sayıda genç ve çocuk da vardı. İlçede yaşayan halkların tarih, kültür ve geleneklerini tanıtan gösterilerin sunulduğu köşkler kitlelerce izlenmekteydi. Ulusal müzik nağmeleri ve ulusal giysileri içindeki karşılayıcılar güne renk katıyordu. Bütün bunlar festivale iyi hazırlanılmış olduğunu, dikkatli bir çalışma konduğunu yansıtıyordu. «Şapsığe’nin Güneş HUzmeleri» adlı topluluğun, ayrıca «Takımyıldız» (Коdeşhap’), «Altın Kama» (S’eps) ve «Modern Кafkasya» (Novomihailovsk) dansçıları ve şarkıcıları Neğuç Şamil ile Aç’eğu Alen (Aguy-Şapsığ), enstrümantal müzik topluluğu «Modern Kafkasya» topluluğu (Aguy-Şapsığ) çalgıcılarını, “Çerkesya” dans topluluğunu (Nоvomihailovsk), «Tılsım» (Пsıb), « Altın Miras» (Аguyap) dansçıları, Aguyap köyünden şarkıcı Narek Sargsyan, Talisman (Psıbe), “Altın Miras” (Aguyap) toplulukları ilk kez festivale katılıyorlardı. Katılımcı toplulukların yönetmenleri de iyi bir gösteri sunma telaşı içinde çalışmaları gözden geçiriyorlardı.
Tuapse ilçesi baş yöneticisi Vladimir Lıbanev “Şapsığe’nin Güneş Huzmeleri” topluluğu dansçılarını ve izleyicileri selamladı, bu tür etkinliklerin topluluklar arası dostluğu ve yakınlaşmayı pekiştirdiğini söyledi.
-Tuapse ilçesi çok uluslu yörelerden biridir. Değişik uluslardan topluluklar yöremizde barış ve dayanışma içinde bir arada yaşıyorlar, kışkırtıcılar bu barışçı ortamı bozamıyorlar, onlar bizi yanıltamazlar, - dedi inançlı bir tavırla...
- Festivalimizin saygıdeğer konukları – Krasnodar Kray iç politik Demartmanı müdür yardımcısı Çermıt Muhdin ile Karadeniz kıyısı Şapsığları Adıge Khase örgütü başkanı Çaçuh Mecid, değişik konulara ilişkin sorunlar ve ulaşılan başarılar, üst yöneticilerle kitlelerin önem verdiği konular üzerine bilgilendirmelerde bulundular. Bu bağlamda köylerin sosyo-ekonomik sorunlarını çözme, ulusal kolektiflerin, eğitim kurumlarının, sağlık ve kültür kurumlarının, “Şapsığe” (Шапсугия) gazetesinin desteklenmesi, ulusal gelenek ve göreneklerin korunmaları konuları üzerinde duruldu.
- Krasnodar Kray üst yöneticileri (Iэшъхьэтетхэp) Karadeniz kıyısında yaşayan Şapsığların dil, kültür ve geleneksel özelliklerinin korunmaları konusunda ellerinden gelen bütün destekleri veriyorlar, - dedi Ç’ermıt Muhdin. Bu son 8 yıl boyunca Krasnodar Kray yönetimi ilçenin kadim halkının (-Şapsığların-) gelişmesi için 40 milyon ruble tutarında destek sağladı. “Şapsığe” gazetesi ile köylerde açılan etnografik müzelere hibe nitelikli devlet yardımları yapılıyor, Adıge köy yerleşimleri daha modern bir görünüme bürünüyor, bu köylerde birçok sosyal sorun ele alınıp çözülüyor. Beliren sorunları çözme konusunda yerel devlet kurumları da desteklerini esirgemiyorlar, - dedi Ç’ermıt Muhdin.
Krasnodar Kray yardımlaşma fonu «Край добра» (Örnek il) başkanı ve “Kuban-24” tv kanalı yöneticisi Yana Storojuk festival konuşmasında Tuapselilerden son derece memnun olduğunu, zor durumda olan çocukların tedavi edilmeleri için Tuapse ilçesi yerleşiklerinin 10 milyon ruble gibi bir para topladıklarını belirtti.
- Benim doğum yerim Tuapse ilçesi. Şapsığların bu toprağında birçok sayıda ulustan kişilerin büyük bir aile oluşturmuş halde bir arada yaşamakta olmaları bana gurur veriyor. Her daim böyle olsun! Toprağımızın barış ve dayanışma içinde olması, çocuklarımızın sağlıklı bir çevrede büyümeleri, bundan daha mutlu bir dilek olabilir mi? – dedi Yana Storojuk.
Tuapse ilçesi baş yöneticisi Vladimir Lıbanev, ilçe kültür dairesi müdürü Açumıj Anatoli ve yardımcıları, köy yerleşimleri başkanları (muhtarlar), Koceşeve Hazmet, Kune Ramazan, T’eşu Stanislav ve Vladimir Taranov gibi işadamları festivalin düzenlenmesinde büyük maddî desteklerde bulundular, Adıge Cumhuriyeti’nden gelen şarkıcılar Bışteko Azemat ile Neçes Anjelika ile “Kuşhaç’esher” (Dağlılar) adlı şov grubunun festivali daha çekici bir hale getirdiğini söylemeliyiz. Gün boyu ve gecenin ilerleyen saatlerine değin insanlar ayaktaydı, eğlendiler, Tuapse keyifli bir gün yaşadı.
NIBE Anzor
Şapsığe Gazetesi yömetmeni, Şapsığe Parlamentosu üyesi
Adıge mak, 15 Ekim 2015
Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız