Federasyonumuz ortaokullarda Adıgece ve Abazaca seçmeli ders okutulmasının gündeme geldiği ilk günden itibaren Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde gerekli girişimlerde bulunarak Adıge ve Abaza dillerinin,
Yaşayan Diller ve Lehçeler Programı çerçevesinde seçmeli ders kapsamına alınmasını sağlamıştır. Halen uygulanmakta olan bu müfradatın ders kitapları ise Türkiyeve anavatandaki dil bilimcilerin ortak çalışmasıyla, anavatan eğitim kurumlarında resmi olarak kullanılan Kiril Alfabe ile hazırlanmıştır.
Ancak bu uygulama devam ederken Adige Dil Derneği (ADDER) tarafından Latin Alfabesi ile hazırlanmış bir başka müfredat, yaklaşık bir yıldır “her yol mübah” anlayışıyla yürütülen çabalar sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Söz konusu müfredat MEB Tebliğler Dergisindeyayınlandıktan sonra yürürlüğe girecektir ve gelecek yıl seçmeli Adıgece dersinde iki ayrı alfabe kullanılacaktır. Zaten okul yönetimleri tarafından sürekli idari engellemelere maruz kalan Adıgece seçmeli ders uygulamasında bu sorunlara ek olarak, alfabe seçimi, iki ayrı alfabe bilen öğretmen temin etmek, ayrı gruplar için ayrı sınıflar açmak gibi yeni sorunlar eklenecektir.
Kaffed olarak, gerek Bakanlık idari uygulamalarında yaratacağı sorunlar gerekse dilbilimsel olarak dilimizin ses yapısına uygun olmaması gibi bilimsel nedenlerle, söz konusu Latin Alfabenin Adıgece seçmeli derslerinde kullanılmasının sakıncalı olacağı yönündeki görüşlerimizi Bakanlık yetkililerine, yazılı ve sözlü olarak ilettik. Aynı süreçte internet sayfası ve sosyal medya üzerinden açıklamalar yaparak kamuoyunun dikkatini konuya çekmeye çalıştık. Ancak bütün bu çabalara rağmen ADDER Latin Alfabesi Bakanlık tarafından onaylanmıştır. Çünkü;
*Gerek dilbilimcilerin ve uzmanların söz konusu Latin Alfabesinin bilimsel olmadığı yolundaki uyarıları gerekse toplumumuzun bu konuya duyarlı kesimlerin eleştirileri ve verdiği mesajlar ADDER yetkililerinin nezdinde dikkate alınmamıştır.
*Söz konusu alfabeyle ilgili Bakanlık bünyesindeki yetkili uzmanların verdikleri olumsuz raporlara rağmen, bu alfabe dil bilimsel nedenlerle değil, Müsteşarın yoğun çabalarıyla yani siyasi ve idari nedenlerle kabul edilmiştir. Ayrıca bu süreçte bakanlık yetkililerini ikna için, “…mevcut Kiril Alfabesi bir Rus Alfabesidir. Rus hegemonyasından kurtulmak için Latin Alfabe…”gibi argümanlar dahi kullanılmıştır.
Sonuç olarak tekrar vurgulamak gerekirse, ADDER Latin Alfabe müfredatının kabul edilmiş olması tamamen siyasi ve idari kaygılarla alınmış bir karardır. Bu konu ile görüşlerimizi aktarmak üzere ilgili müsteşar ve Bakandan randevu taleplerimiz ise cevapsız bırakılmıştır.
Kaffed, Adıgece seçmeli dersinde yaşanacak sorunlara engel olmak amacıyla, dil bilim uzmanlarınca sakıncalı kabul edilen ADDER Latin Alfabesi ile hazırlanmış müfredatın iptal edilmesi konusunda gerekli girişimlerde bulunmaya devam edecektir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
kaffed.org