Sergey Şamba: Abhazya eski dışişleri bakanı
Rusça yayın yapan Özgürlük Radyosu Eko- Kavkaz’a bir demeç veren Abhazya eski dışişleri bakanı Sergey Şamba yalan üzerine yalan uyduruyor:
İki imparatorluk (Rusya + Osmanlı) kendi aralarında 50 yıl savaştılar. Bu iki gücün karşılaşması yüzünden Kafkas halkları yıkıma uğradı. Rusya’nın Batı Kafkasyalı bazı radikal unsurlarla savaşmış olduğuna ilişkin iddialar doğru değildir, çarpıtmadır. Rusya o gibi uluslarla (-Çerkesler ve diğerleri) değil, Osmanlı İmparatorluğu ile savaştı.
Demecin Rusçası aşağıdadır: (Урысыбзэкlэ мары Шамбэ къиlуагъэхэр:
«Ожесточенные сражения двух великих империй продолжались более 50 лет. Жертвами этой кровавой драмы стали многие народы Кавказа. Вместе с тем, стоит отметить, что мнение некоторых радикально настроенных национал-патриотов, что Россия воевала с народами Западного Кавказа, ошибочно, так как очевидно, что Россия воевала не с народами, а с Турцией за власть в этом регионе. Обе империи являлись одними из самых могущественных держав своего времени, перед ними стояли великие исторические задачи, поэтому борьба за территориальное господство между ними была неизбежна».)
Bu tür görüşler öne süren kişilerin (Şamba Sergey) adları, soy adları Kara Liste’ye kaydedilmeli
Адыгэ Хэку Таймс, 16 Ağustos 2015
Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız
Cherkessia.net, 15 Eylül 2015
****
Сергей Шамба Адыгэ лъэпкъым итхыдэ фэгъэхьыгъэу пцIыхэр еусых
16 August 2015
Фитыныгъэ Радио икъотамэхэм ащыщэу УрысбзэкIэ къэтынхэр къитэу Эхо-Кавказ зыфиIорэм Абхъазым иIэIкIыб хэгъэгухэм адэлажьэр министрыгъэу Сергей Шамба зэдэгущыIэгъоу дишIыгъэм мыщ фэдэ пцIыхэр къеIох:
Империе инытIур (Урысие + Осман) илъэс 50 зэзэуагъэх. МытIум язэпуцон Кавказ лъэпкъхэр хэкIодэнхэу хъугъэ. Радикал купгорэхэм Урысиер къохьапIэ Кавказым ис лъэпкъхэм къазэуагъэу зэраIорэр хэукъоныгъ. Урысиер а лъэпкъхэрэп зезэуагъэр, Урысиер Осман империер ары зезэуагъэр.
(Урысыбзэкlэ мары Шамбэ къиlуагъэхэр:
«Ожесточенные сражения двух великих империй продолжались более 50 лет. Жертвами этой кровавой драмы стали многие народы Кавказа. Вместе с тем, стоит отметить, что мнение некоторых радикально настроенных национал-патриотов, что Россия воевала с народами Западного Кавказа, ошибочно, так как очевидно, что Россия воевала не с народами, а с Турцией за власть в этом регионе. Обе империи являлись одними из самых могущественных держав своего времени, перед ними стояли великие исторические задачи, поэтому борьба за территориальное господство между ними была неизбежна».)
Мыщ фэдэ гупщысэ зиIэхэм (Шамбэ Сергей) Напэ яIэп ыкIи Адыгэ лъэпкъым ипыйхэу плъытэн фае ыкIи ахэм яцIэхэр, ялъэкъуацIэхэр Тхылъ ШIуцIэм датхэнэу щыт.
Адыгэ Хэку Таймс
Not: Abhazya, protokoldaki yeri ilçe düzeyi bir feodal prenslik olarak 1810 yılında İmereti Krallığı'ndan ve Osmanlı korumasından ayrılıp gönüllü olarak Rusya koruması altına girdi ve onunla birleşti. Rusya, 1861 yılı burjuva reform kanunu gereği, 1864'te feodal statüye son vererek Abhazya'yı Sohum okrugu (ilçe) adıyla ve düz bir ilçe olarak ilhak edildi. Abhazya adı haritalardan silindi. Daha sonra, Sohum okrugu Kutaisi Guberniyası'na (il) bağlı bir ilçe oldu. 1877'de Sohum okrugunda istilâcı Osmanlı İmparatorluğu yanlısı kısmi bir ayaklanma ve işgal olayı yaşandı . Türkler ve isyancı Abazalar yenildiler. Bu yüzden Abazalar ağır bir darbe aldılar, nüfusun önemli bölümü, yaklaşık üçte biri, kimilerine göre daha fazlası kaçış şeklinde, Sohum'u boşaltan Osmanlı askerleri ve gemileri ile birlikte Osmanlı topraklarına sığındı (Bkz. "‘Çerkes Soykırımı ve Çerkesler’ Konulu Bir Söyleşi-1" başlıklı yazımız ve devamı).
Sergey Şamba Abhazların bir kısmının kendi feodal beylerinin kışkırtmaları sonucu oluşan üzücü kaçış eylemlerini anayurdunu savunmuş olan ve hiçbir dış destek almamaış olan kahraman Adıge/ Çerkeslerle de ilişkilendirerek, Çerkeslere yönelik bir itibarsızlaştırma ve Rus tezine katkı sağlamak istiyor. Ama işbirlikçiler Rus hükümetinin 10 Mayıs 1862 tarihli, Belaya Irmağı batısı ve Karadeniz kıyısı Çerkeslerinin tamamının göç ettirilmesini hedefleyen (etnik temizlik) Rus hükümetinin sözü edilen kararını görmezlikten geliyorlar. Etnik temizlik yapılan alan kalemlere sansürlü tutuluyor, burası 1860'lar ve öncesinde bağımsız olan Çerkesya topraklarıydı. Türklerin Ermenileri soykırıma uğratmadığı, aksine Ermenilerin Türkleri katlettiği biçimindeki sahte Türk milliyetçi iddiaları gibi, Rusya da bir Çerkes soykırımının olmadığı, bunun şişirme bir iddia olduğu görüşünü 150 yıl sonra piyasaya sürmeye başladı (Bkz. "Rus Sosyolog Valeri Tişkov'a Eleştri" ve "Tihomirov Lev Aleksandroviç'in Anıları Üzerine Bir Ön Değerlendirme" başlıklı makalelerimiz). Rusya bu bağlamda uydu devletler yazarlarını da harekete geçirmiş bulunuyor.
Rus iddiaları Çerkes tarihini ve gerçekleri değiştirme, gerçeğin yerine yalanı ikame etme biçimlerinde yapılıyor. Ne var ki, Rus, bu işi Türklerden daha kurnaz, daha ince ve yanıltıcı yöntemlerle yapıyor. Örneğin, Adıgey'de bugün 100 bin Çerkes'in yaşamakta olmasını Çerkesya'nın ve Çerkeslerin soykırıma uğramadığı iddiasının bir kanıtı olarak ileri sürüyor. Yanıltıcı dememiz de şundan: Örneğin, Soykırım ve etnik temizlik yapılan yerler gözlerden kaçırılıyor, yokmuş farzediliyor, bunları hiç dile getirmiyorlar, örneğin Putin, geçmişte Soçi'de Greklerin ve Türklerin yaşadığını söyleyebiliyor ama o yerin binlerce yıllık yerli ulusu olan Çerkeslerin adını ağzına almaktan kaçınıyor. Demek ki, Rus suçlu olduğunu biliyor, ama suçu üstünden atmaya çalışıyor. Kırım'ın işgal ve ilhakı konusunda da aynı taktik sürdürülüyor ("Kırım’ın İşgal ve İlhakından Sonra - I" başlıklı makalemiz ve devamı).
Belirtelim, 1915'te soykırım ve sürgüne Rusya ve İran Ermenileri değil, Osmanlı Ermenileri tabi tutuldu. Aynı şekilde Rusya, kendi yönetimindeki ya da Rusya İmparatorluğu sınırları içindeki Çerkesleri (Belaya Irmağı doğusunda yaşayan Çerkesleri) değil, sınırları çizilmiş bir yerde yaşayan ve başka bir devletin, Soçi merkezli Bağımsız Çerkesya Devleti'nin yurttaşı olan Çerkesleri soykırıma, etnik temizlik ve dış sürgüne tabi tuttu. Rus, bu gerçeğin açığa çıkmasını istemiyor. Bu gerçeği iyi öğrenmek gerekir. Yineleyelim, Rusya Belaya Irmağı batısı Çerkes toprakları ile Karadeniz kıyılarında yaşayan Çerkesleri toplu halde soykırım, etnik temizlik ve üçüncü bir ülkeye sürgün biçiminde silip süpürdü. Bu Çerkesler 1864 yılına değin bağımsız idiler ve 13 Haziran 1861'de Soçi merkezli parlamenter bir demokratik devlet kurmuşlardı. Rus yöneticiler, dış ve iç çevrelerdeki yoğun bilgisizlikten ya da kasten yaratılan bilgi kirliliğinden yararlanarak soykırım ve sürgün gerçeğinin üzerini örtmek istiyorlar.
Rusya sadece Rus ve uydu devletler yazarları ile yetinmiyor, her türlü işbirlikçiyi de kullanıyor. Örneğin Çerkessk'te bir araya gelen Adıge, Karaçay-Çerkes ve Kabardey-Balkar cumhuriyetlerinin atanmış liderleri bu yakınlarda 'Rusya'nın Çerkesya'yı işgal etmediğini, aksine Çerkeslerin kendi istekleriyle Rusya'ya katılmış olduklarını' açıklamış, deklare etmiş bulunuyorlar.